Aquí tes 50+1 preguntas frecuentes sobre os Consellos Escolares en Galicia.
"Convértete nun experto en consellos escolares"
Vantaxes
Dereitos e obrigas
Estrutura e procesos
Un Consello Escolar é o órgano de goberno dun centro educativo sostido con fondos públicos en Galicia. É un espazo de participación da comunidade educativa na xestión do centro.
Un Consello Escolar é un órgano colexiado presente nos centros educativos non universitarios de Galicia. A súa función principal é garantir a participación de todos os sectores da comunidade educativa – profesorado, alumnado, pais e nais, persoal de administración e servizos e representantes do concello – na xestión e control dos centros. Actúa como un foro de debate e toma de decisións sobre cuestións relevantes para a vida escolar.
En Galicia existen tres niveis de Consellos Escolares:
Consello Escolar de Galicia: Órgano superior de consulta e participación a nivel autonómico.
Consellos Escolares Territoriais: Órganos de consulta e participación a nivel comarcal ou de servizos territoriais da administración educativa.
Consellos Escolares Municipais: Órganos de consulta e participación a nivel local, en cada municipio.
As funcións dun Consello Escolar inclúen:
- Aprobar o proxecto educativo do centro e o regulamento de réxime interior.
- Aprobar a programación xeral anual.
- Participar na selección do director/a.
- Decidir sobre a admisión do alumnado.
- Promover a convivencia, a igualdade e a prevención do acoso escolar.
- Supervisar a xestión económica do centro.
As funcións dun Consello Escolar inclúen:
O director ou directora do centro.
Un proposto pola ANPA máis representativa e outros elixidos por votación.
Elixido polo PAS.
4. Quen forma parte dun Consello Escolar?
Elixidos polo claustro.
Elixidos polo propio alumnado.
Designado polo concello onde se atopa o centro.
O secretario ou secretaria do centro ou, nalgúns casos, un profesor designado polo director.
O Consello Escolar debe reunirse como mínimo unha vez por trimestre, e sempre que o convoque o director/a ou o solicite un terzo dos seus membros.
As reunións do Consello Escolar convócaas o director/a do centro.
As reunións ordinarias deben convocarse con polo menos unha semana de antelación. As reunións extraordinarias poden convocarse con 48 horas de antelación.
Antes dunha reunión, o director/a debe proporcionar aos membros do Consello Escolar a orde do día e a documentación necesaria para o debate e aprobación dos asuntos a tratar.
15. Que é unha acta dunha reunión do Consello Escolar?
Unha acta é un documento que recolle os puntos tratados e as decisións tomadas nunha reunión do Consello Escolar. Debe incluír a lista de asistentes, a orde do día, os principais puntos das deliberacións e o contido dos acordos adoptados.
16. Quen redacta as actas?
As actas redáctaas o secretario/a do Consello Escolar.
17. Como se aproban as actas?
As actas pódense aprobar na mesma reunión ou na seguinte.
A Comisión Económica é unha comisión obrigatoria dentro do Consello Escolar que se encarga da xestión económica do centro. Está composta polo director/a, un/ha profesor/a, un pai/nai e o secretario/a.
A Comisión de Convivencia é outra comisión obrigatoria que se encarga de promover a convivencia no centro, previr o acoso escolar e xestionar os conflitos. A súa composición e funcións están reguladas polo Decreto 8/2015.
Si, ademais das obrigatorias, pódense constituír outras comisións para tratar asuntos específicos, como a igualdade, a biblioteca ou as actividades extraescolares.
Os dereitos dun representante de pais/nais inclúen:
- Participar e votar nas decisións.
- Ser informado sobre os asuntos tratados.
- Formular propostas.
- Representar os intereses das familias.
- Manter a confidencialidade sobre os asuntos sensibles. [Inferido a partir das funcións e responsabilidades.]
As responsabilidades dun representante de pais/nais inclúen:
- Asistir ás reunións.
- Prepararse para as reunións.
- Votar nas decisións.
- Formular propostas e participar nas deliberacións.
- Colaborar co centro educativo.
- Informar ás familias.
- Manter a confidencialidade.
- Formarse continuamente. [Inferido a partir das funcións e dereitos.]
23. Quen pode ser elixido representante de pais/nais?
Calquera pai/nai ou titor/a legal dun alumno/a matriculado no centro pode ser elixido representante no Consello Escolar.
24. Como se elixe o representante da ANPA?
A ANPA máis representativa do centro propón un/ha representante para o Consello Escolar. Se a ANPA non propón ninguén, esa praza elíxese xunto cos demais representantes de pais/nais.
25. Que pasa se o representante da ANPA deixa de ser membro da asociación?
Se o representante da ANPA deixa de ser membro da asociación, perde a súa condición de membro do Consello Escolar. [Non se especifica nas fontes, pero é a interpretación lóxica.]
26. Pode a ANPA cambiar o seu representante no Consello Escolar?
Si, a ANPA pode cambiar o seu representante no Consello Escolar en calquera momento, comunicándoo formalmente á dirección do centro.
Se un membro electivo do Consello Escolar deixa o cargo antes de rematar o seu mandato, a vacante cúbrese co seguinte candidato na lista de votos da última elección.
Se non hai máis candidatos na lista de votos, a vacante queda sen cubrir ata a seguinte renovación parcial do Consello Escolar.
O mandato dos membros electivos do Consello Escolar é de catro anos.
O Consello Escolar rénovase por metades cada dous anos.
A Consellería de Educación pode adaptar a composición do Consello Escolar para os centros con menos de oito unidades.
O representante de pais/nais ten dereito a acceder á información sobre o funcionamento do centro, a evolución do rendemento escolar e os resultados das avaliacións.
O representante debe dirixir un escrito ao director/a, que é o presidente do Consello Escolar, solicitando a inclusión do asunto na orde do día.
Se o director/a non inclúe un asunto proposto na orde do día, o representante pode tentar que se trate en rogos e preguntas ou presentalo por escrito despois da reunión.
A Lei 40/2015 permite a gravación das sesións dos órganos colexiados. Non obstante, é recomendable consultar o regulamento interno do Consello Escolar ou preguntar ao director/a antes de gravar unha sesión.
37. Que responsabilidades ten o secretario/a do Consello Escolar?
O secretario/a do Consello Escolar ten as seguintes responsabilidades:
- Velar pola legalidade das actuacións.
- Certificar as actuacións.
- Garantir o cumprimento dos procedementos.
- Redactar as actas.
38. Que pasa se un membro do Consello Escolar ten un conflito de intereses nun asunto a tratar?
Se un membro do Consello Escolar ten un conflito de intereses nun asunto a tratar, debe absterse de votar. [Non se especifica nas fontes, pero é o habitual en órganos colexiados.]
39. Que é o mandato imperativo?
O "mandato imperativo" significaría que o representante de pais/nais estaría obrigado a votar segundo as instrucións das familias. No caso dos Consellos Escolares, os representantes non están suxeitos a mandato imperativo, polo que poden votar libremente segundo o seu criterio.
40. Que normativa regula o funcionamento dos Consellos Escolares?
O funcionamento dos Consellos Escolares está regulado por diversas normativas, entre elas:
- Lei Orgánica de Educación (LOE).
- Decreto 92/1988.
- Decretos que aproban os regulamentos orgánicos dos diferentes tipos de centros.
- Lei 40/2015 de Réxime Xurídico do Sector Público.
CONFAPA Galicia (Confederación de Federación de Asociacións de Nais e Pais de Alumnado) é unha organización que representa os intereses das familias a nivel autonómico. Ofrece asesoramento e apoio ás ANPAs e aos seus representantes nos Consellos Escolares.
A FANPA ofrece formación, información, modelos de documentos e asesoramento legal aos representantes de pais/nais. [Non se especifica nas fontes, pero é unha función habitual da FANPA.]
45. Quen pode presentar unha candidatura para ser membro do Consello Escolar?
Calquera membro da comunidade educativa pode presentar unha candidatura, sempre que cumpra os requisitos establecidos na normativa.
46. Que é o censo electoral?
O censo electoral é a lista de persoas que teñen dereito a votar nas eleccións ao Consello Escolar.
47. Onde se pode consultar o censo electoral?
O censo electoral debe estar exposto no taboleiro de anuncios do centro con polo menos dez días de antelación á data das eleccións.
48. Que pasa se hai un erro no censo electoral?
Se hai un erro no censo electoral, pódese presentar unha reclamación á xunta electoral do centro.
49. Cal é o papel da xunta electoral?
A xunta electoral é o órgano responsable de organizar e supervisar as eleccións ao Consello Escolar.
50. Como se constitúe a xunta electoral?
A xunta electoral está composta polo director/a, un/ha profesor/a, un pai/nai, un alumno/a e un representante do PAS. Os membros, excepto o director/a, elixense por sorteo público.
● Escoitar as preocupacións e suxestións das familias: O representante debe ser un canal de comunicación bidireccional entre as familias e o Consello Escolar.
● Trasladar as inquedanzas das familias ao Consello Escolar: É fundamental que o representante exprese as opinións e necesidades das familias durante as deliberacións do Consello.
● Asistir ás reunións do Consello Escolar: A participación nas reunións é crucial para exercer a representación e estar ao tanto das decisións que se toman.
● Prepararse para as reunións: Ler a documentación proporcionada con antelación (orde do día, informes, propostas)
permitirá unha participación máis informada e efectiva.
● Votar nas decisións do Consello Escolar: O voto do representante reflicte a posición das familias sobre os asuntos tratados.
● Formular propostas e participar nas deliberacións: A participación activa enriquece o debate e achega a perspectiva das familias á toma de decisións.
● Traballar en equipo cos demais membros do Consello Escolar: A colaboración entre os diferentes sectores da comunidade educativa é fundamental para o bo funcionamento do centro.
● Participar nas comisións do Consello Escolar: As comisións (económica, de convivencia, etc.) requiren a implicación dos representantes para levar a cabo as súas funcións.
● Informar ás familias sobre as decisións e actividades do Consello Escolar: É importante manter ás familias informadas sobre o traballo do Consello Escolar e as súas repercusións na vida do centro.
● Manter a confidencialidade sobre os asuntos sensibles: A información que afecte a persoas concretas debe ser tratada con discreción e responsabilidade.
● Manterse actualizado sobre a normativa educativa e o funcionamento dos Consellos Escolares: A formación axuda a exercer as funcións do cargo con maior coñecemento e eficacia.
